The Disciples of Soul van Little Steven waren de band van dienst die alle muzikanten ondersteunden. Steve stond zelf ook geregeld op het podium. Ook Darlene Love, die vorig jaar bij de American Music Honors werd geëerd, was aanwezig. Jon Landau sprak Jackson Browne toe, voor wie hij een van zijn belangrijkste platen, The Pretender, in 1976 produceerde.
De avond begon met de huisband die vier nummers speelde, één van elke gelauwerde muzikant. Na speeches van journalist en tv-presentator Brian Williams, de gouverneur van New Jersey Phil Murphy, Bob Santelli en Eileen Chapman van de Springsteen Archives, werd eerst Mavis Staples door Darlene Love geëerd. Daarna sprak Little Steven Dion DiMucci toe en eerde Jon Landau Jackson Browne. Ten slotte was het de beurt aan Springsteen die Mellencamp toesprak.
Bruce vertelde over zijn vriendschap met Mellencamp en roemde zijn songwriting. “John Mellencamp schrijft al ruim veertig jaar klassieke liedjes over Amerika. Zijn oog voor de details van het arbeidersleven in ons land was onberispelijk en meedogenloos. Van ‘Small Town’, ‘Pink Houses’, ‘Rain on the Scarecrow’, ‘Jack and Diane’ tot ‘The Eyes of Portland’. Hij heeft een onwrikbare visie weten te vertolken en is daaraan trouw gebleven, van een land dat in oorlog is met zichzelf, een land dat gevangen zit tussen de harde realiteit en engelbewaarders. Bovendien hebben zijn nummers naast de details van het arbeidersleven die hij zo perfect vastlegt, een onderliggende zwijgzame, koppige, onsentimentele inslag die hij beter dan wie ook etaleert.
“Ons werk is vaak vergeleken, maar ‘Oh yeah, live goes on. Long after the thrill of living is gone’ is iets waarvan ik niet zou hebben geweten hoe ik het moest beschrijven. Dat is puur John. ‘Wasted Days’: ‘Who among us could ever see clear? The end is coming, it’s almost here.’ Als het voorbij is, zing ik: ‘I’ll see you in my dreams.’ Maar John zingt: ‘Als de lichten uit zijn, zijn ze uit, jij dwaas.’ Dat is de hardheid in zijn visie die ik altijd heb bewonderd. Hij is chagrijnig, hij is compromisloos, hij voelt zich miskend, hij heeft gelukkig nooit verloren. En hij heeft een fabelachtige ambivalentie over het feit dat hij een popster is, ondanks dat hij 22 top 40-hits heeft gehad. Bovendien was hij een hitmachine. Ik weet niet of je zijn film Fallen From Grace onlangs hebt gezien, maar het is een prachtig mooie film.
“Ook hou ik van dit verhaal: hij kreeg de rol van Brad Pitt aangeboden in Thelma and Louise. Die zou hij op zich hebben genomen, maar hij zei dat hij zijn shirt niet uit wilde trekken. John, als we ons shirt hadden uitgetrokken toen het nog kon, wie weet waar ons dat had kunnen brengen, man.
“Bovendien is hij een ongelooflijke schilder. Meer dan mooi. En ik denk dat dat zijn echte eerste passie is. John heeft creatief gezien, en ook letterlijk, een dozijn levens geleefd. Van het roken van tachtig sigaretten per dag – John vertelde me, roken is iets waar ik heel goed in ben – en een hartaanval toen hij in de veertig was, tot een vlammend tweede deel van zijn carrière. Te beginnen met een van zijn beste albums, Live, Death, Love and Freedom, tot aan Strictly a One-Eyed Jack en Orpheus Descending. Hij blijft aan de top van zijn kunnen, als songwriter en performer. Ik heb onlangs de liveshow van John gezien. Het is geen rockconcert, het is een uitvoering. De echo’s van Woody en Hank, Brando en Bob klinken erin door. John verandert in iets dat uniek is voor hemzelf. De mix van traditionele country- en rootsinstrumenten met een ritmesectie en de energie van een rockband, is iets dat hij heeft uitgevonden. Het vormt de basis van de alternatieve country en en de hedendaagse countrymuziek, en het is iets waar hij echt niet de eer voor heeft gekregen, die hij zo rijkelijk verdient.
“Voor zijn concerten, waarbij de stem van Joanne Woodward nu de tekst van John’s ‘The Real Life’ voorleest. Voor zijn vermogen om een band van wereldklasse op de been te brengen en, zoals hij zegt, zijn vastberadenheid over het advies van Pete Seeger om het klein en in de theaters te houden. Hij heeft zijn eigen weg uitgestippeld, zowel in de live-arena als in de studio. Om Timothy White (redacteur van Billboard Magazine, red) te citeren: ‘John Mellencamp is misschien wel de belangrijkste rootsrocker van zijn generatie. John heeft violen, hammered dulcimers (een snaarinstrument dat in het Nederlands hakkebord wordt genoemd, red.), autoharps (ook een snaarinstrument, red.) en accordeons tot het hoofdinstrumentarium van rockmuzikanten gemaakt, net zoals de elektrische gitaar, bas en drums dat zijn. En hij bracht ook wat hij noemt ‘een rauwe Appalachian‘ lyrische kijk op zijn liedjes.
“De beste muziek van Mellencamp is rock-‘n-roll, ontdaan van alle escapisme, en vertolkt de rommeligheid van het leven zonder opsmuk, zoals het werkelijk geleefd wordt. In zijn muziek komen sterfelijkheid, angst, het handelen van God, vragen over romantiek en broederschap, en gewetenscrises met elkaar in botsing. En ze vragen om harde beslissingen. Dit is rockmuziek die de waarheid vertelt over zowel de componist als de cultuur die hij waarneemt.’ Dat is mijn man.”
Mellencamp bedankte Bruce en zei dat Springsteen samen met Bob Dylan en Woody Guthrie een grote voetafdruk heeft achtergelaten voor jonge songwriters: ‘Probeer die maar op te vullen.’ Ook zei Mellencamp dat hij samen met Bruce aan een schilderij heeft gewerkt: “Bruce was echt goed. Hij werkte er met een grote intensiteit aan.” Mellencamp speelde daarna een solo-uitvoering van ‘Jack and Diane’.
Na de speeches pakte Bruce een gitaar en zei “I’ve got one for John” en begon ‘Small Town’ te spelen. Tot Springsteens plezier kwam Mellencamp halverwege meezingen.
Na dit optreden volgden uitvoeringen van Dion DiMucci, Jackson Browne en Darlene Love, waarna Springsteen en Little Steven ‘Glory Days’ en ‘Tenth Avenue Freeze-out’ speelden.
De avond werd daarna afgesloten met alle muzikanten op het podium die gezamenlijk ‘Will the Circle Be Unbroken (By and By)’ (een folknummer van A. P. Carter).
Dit was de tweede keer dat het American Music Honors-evenement werd georganiseerd. Vorig jaar zou Bruce ook verschijnen, maar moest hij op het laatste moment verstek laten gaan vanwege een coronabesmetting. Hij sprak toen twee van de vier toen gelauwerde artiesten toe via videoboodschappen: Little Steven en Darlene Love.