Tour hervat in Madrid met twee tourpremières

Na drie weken pauze hebben Springsteen en de E Street Band woensdag 12 juni in het Estadio Cívitas Metropolitano in Madrid de tour hervat. Het eerste van drie concerten in Madrid bracht twee tourpremières: ‘Frankie Fell in Love’ en ‘Rockin’ All Over the World’. Alhoewel Bruce dacht na drie weken rust voldoende hersteld te zijn van zijn stemproblemen (die hem noodzaakte om vier shows naar volgend jaar door te schuiven), constateerde Leon Verdonschot in Madrid vooral: Bruce is terug, maar zijn stem nog niet helemaal. Hij vroeg zich zelfs af of Bruce wel alle shows tot eind november zo kan volhouden.

De show ging rond tien voor half tien, twintig minuten na de aangekondigde aanvangstijd, van start met ‘Lonesome Day’ en ‘No Surrender’. ‘Seeds’ en ‘Darkness on the Edge of Town’ zaten vroeg in de set. Aan zijn uithaal aan het einde van ‘Darkness’ was nog wel te horen dat Springsteens stem nog niet in topconditie is.

Daarna was het de beurt aan ‘Frankie Fell in Love’, het nummer van High Hopes dat Bruce pas negen keer eerder live gespeeld had, de laatste keer in 2015 met Joe Gruschecky and the Houserockers. ‘Frankie Fell in Love’ was wel al een paar keer in de soundcheck gerepeteerd, zo ook gisteravond in Madrid. Bruce deed aan het begin een spontane call-and-response met het publiek voordat hij aan het nummer begon. En met Stevie deelde hij de microfoon.

‘Rockin’ All over the World’, de cover van John Fogerty die Springsteen in het verleden vaak voor de toegiften bewaarde, kwam na ‘Darlington County’. ‘If I was the Priest’ werd opnieuw gespeeld en Bruce koos ook weer voor de combo ‘My Hometown’ en ‘The River’. Daarna volgde de set met de vaste keuzes. Ook de toegiften brachten geen verrassingen meer. Na ‘Twist and Shout’, waarbij Bruce aan zijn drummer vroeg of hij al naar huis wilde, waarop Max antwoordde: ‘Mi casa? Mi casa? No!’, sloot Springsteen de show soloakoestisch af met ‘I’ll See You in My Dreams’.

Leon Verdonschot was bij de show in de Spaanse hoofdstad en mailde: “Een raar gevoel: vooraf vooral zenuwachtig zijn voor een Bruce-show. Gaat het wel door? Is hij er? En zijn stem ook? Dat ik in de ochtend en middag in Madrid nergens mensen in Bruce-shirts zag lopen, versterkte dat nog eens. Ik heb wel tien keer gecheckt of ik toch een annuleringsbericht had gemist. Maar gelukkig, om kwart over negen liep hij het podium op, dus hij was er. Het minder goede nieuws kwam meteen bij de openingsregels van ‘Lonesome Day’: Bruce was er, zijn stem nog niet helemaal. Nu moet hij natuurlijk altijd opwarmen, en heeft hij altijd moeite met ‘Ghosts’, maar hij worstelde, en dat was te zien – ook al door de nieuwe, haarscherpe schermen. Het duurde even voor hij ontspande en zelf ook leek te genieten. Maar volledig goed kwam het niet meer met zijn stem. Hij leek een bepaald register te missen, en had weinig kracht en volume. In die zin klonk hij meer als een artiest aan het eind van een uitputtende wereldtournee, dan als een man die net drie weken in herstel is geweest. Ik hoop dat dit nog een nawee is van het virus en dat hij verder herstelt, want gisteren had ik niet het gevoel dat hij op deze manier probleemloos tot eind november kan touren.

“Tegelijk was het ook weer fascinerend hoe hij zelfs in enige mate van fysieke gebreke nog steeds 80.000 Spanjaarden op hun stoelen krijgt én tot stilte dwingt. Hij loste het op door meer dan ooit te leunen op de andere acht vocalisten op het podium – soms negen, wanneer ook Jake meezingt – en dan vooral op Little Steven, die gisteren de absolute glansrol had. In ‘Two Hearts’ en in het refrein van ‘The River’, met zijn fantastische gitaarsolo in ‘If I Was the Priest’, een nummer dat ik nog nooit live had gehoord, en nog vaak hoop te horen, want het was een van de hoogtepunten en live nóg beter dan op het album. Ook in de grootste verrassing, ‘Frankie Fell in Love’, vervulde Steve een rol. Bruce en Steve zongen het net als ‘Two Hearts’ als duet aan één microfoon, en de lol spatte er vanaf.

“‘Rockin’ All Over the World’ was een verzoek op een bordje en werkte heel goed, want het laat zich ook meezingen wanneer je geen Engels spreekt, en dat is best handig in een land waar vrijwel iedereen de meest fantasierijke fonetische teksten op de nummers loslaat. In Nederland wordt altijd wat lacherig gedaan over de ondertiteling voor en tijdens ‘Last Man Standing’, maar in een land als Spanje zou het zonder dat hulpmiddel echt nooit zo stil zijn als nu: als Bruce tijdens ‘Wrecking Ball’ ‘let me hear your voices call’ zingt, moet hij dat in het Spaans herhalen om een reactie te krijgen. De combinatie van ‘Last Man Standing’ en ‘Backstreets’ – met een fraai, geneuriede toevoeging voor het laatste refrein – blijft het emotionele hoogtepunt van de show, wat mij betreft. Een andere kwam als opener van de toegift: ‘Land of Hope and Dreams’. Wat een verademing om dit nummer weer te horen, in plaats van die spuuglelijke Turn Up Your Bass-versie van ‘Born in the USA’ van de laatste jaren.

“Een andere oplossing voor zijn stemproblemen was gisteren: sommige nummers ánders zingen. Lager, meer vertellend. Hij deed dat nadrukkelijk in ‘Seeds’, ‘Darkness on the Edge of Town’, ‘Bobby Jean’ en vooral ‘Wrecking Ball’. En in al die gevallen werkte het erg goed, vond ik. Minder vocale kracht, meer tekstuele – zoiets. Bij hits als ‘Dancing in the Dark’ en ‘Born to Run’ zongen bovendien 80.000 mensen zó hard mee dat het nauwelijks opvalt dat hij hier eigenlijk veel laat lopen. Maar ‘Nightshift’ kan hij beter uit de set gooien tot hij weer volledig is hersteld, want Bruce zelf is hier de zwakste schakel op het podium, en dat is wel de laatste positie waarin ik hem ooit wil zien. Tegelijk klonken nummers in een ander register volstrekt probleemloos en zelfs heel goed. De hoge falset-uithaal op het eind van ‘The River’ was prachtig, en de – jonge – Bob Dylan-achtige manier van zingen in ‘If I Was the Priest’ eveneens. Ik ben heel benieuwd naar de tweede show morgen. Naar zijn mate van herstel ook, naar de consequenties voor de setlist en naar de nieuwe verrassingen.”

Paul Snelders deelde zijn concertervaring ook met Be True: “Na Belfast, een ’tevergeefs’ bezoek aan Praag en Milaan doorgeschoven naar 2025, was het eindelijk weer zover. We kunnen weer. Omdat ik het eerste concert in Madrid met mijn zoon Tim doe en hij liever de stad wilde bezoeken dan aan te sluiten bij de roll call, hebben we die overgeslagen. Daar heb ik ook geen spijt van gehad, na gisteren omstreeks 17.00 uur bij het stadion aangekomen te zijn, stond er een rij van zo’n vijftig man en konden we aansluitend aan de fans die wel de roll call hadden gedaan, naar binnen. Na een vroege ‘stage-rush’ met dank aan de beveiliging (enige minpuntje qua organisatie) stonden we midden voor het podium op ongeveer rij 10. Met een bonte verzameling Spanjaarden, Italianen en Belgen om ons heen, allemaal niet te groot. Perfect dus!

“Bruce begon niet met ‘No Surrender’, voor mij een verloren weddenschap, maar met ‘Lonesome Day’ – de toon was gezet. Bruce had er duidelijk zin in en was weer goed bij stem. Voor mij was het vooral de eerste helft een groot feest, met twee tourpremières ‘Frankie Fell in Love’ en ‘Rockin’ All Over the World’, met ‘Seeds’ en ‘If I Was the Priest’ kon ik mijn geluk niet op. De tweede helft van de show was meer zoals bekend, maar met zeer veel enthousiasme gespeeld. Het viel op, net als in Belfast, dat Bruce veel meer het contact met het publiek zocht. De toegift begon met ‘Land of Hope and Dreams’, wat altijd weer binnenkomt. Enige ‘minpuntje’ was dat ondanks diverse signs ‘Rosalita’ niet gespeeld werd. Maar met nog vier Spaanse concerten te gaan, blijft alles mogelijk. Met een concert van bijna 3 uur, 2.57 om precies te zijn (00.15 afgelopen), was de nacht in Madrid goed begonnen!”

Paul Meerman was ook bij het concert en schreef: “Het was een topshow. Mooie set, goede uitvoering. Prachtige solo van Little Steven aan het slot van ‘Priest’. De verrassing was dat ‘Frankie’ en ‘Seeds’ gespeeld werden. Ook mooi dat ‘Rocking All Over the World’ als sign eruit gepikt werd. Publiek was top, zeer enthousiast en vol in beleving. Erg genoten, en dat horen we van velen.”