Foto: Paul Snelders

Springsteen en de E Street Band hebben zaterdag 24 juni het eerste van drie concerten gegeven in het Ullevi Stadion in Göteborg. ‘The Ties that Bind’, in Düsseldorf nog een tourpremière, opende de show in Göteborg waarin Springsteen ook voor ‘Lucky Town’ (dat deze tour twee keer eerder is gespeeld in Amerika) en ‘Land of Hope and Dreams’ (vier keer eerder gespeeld, laatste keer in Dublin) koos.

Rogier Schipper was samen met zijn zoon Bas naar Zweden gereden en schreef: “We zijn op roadtrip naar Göteborg gegaan als cadeautje aan Bas voor het behalen van zijn diploma. We gaan alle drie de shows bekijken. In eerste instantie hadden we geen mooie kaarten voor show 1, dus die hadden we verkocht. Uiteindelijk konden we de verleiding niet weerstaan. Je zult in een stad zijn waar Springsteen optreedt en er niet bij zijn. Dus last minute nog twee beperkt-zicht-kaarten gekocht, maar dat waren uiteindelijk prima plekken. We konden niet de hele band zien, maar wel prima zicht op Bruce en de gitaristen.

Foto: Paul Snelders

“Naast Amsterdam zijn dit de enige concerten van de tour waar we naartoe gaan. Voor mij ook voor het eerst in Zweden. We hadden goede verhalen gehoord over concerten in Scandinavië en de sfeer in het stadion. Onderweg naar Göteborg werden we langs de snelweg al getrakteerd op grote borden met een aankondiging van de concertreeks. De hele stad ademt Springsteen, lijkt het. Er zijn live-coverbands en letterlijk elke kroeg draait zijn muziek. Het stadion is immens (75.000 man) en loopt langzaam vol voor de show. De Zweden liggen tot kort voor aanvang nog in het park.

“We hadden geruchten gehoord over de soundcheck waarin onder andere ‘Racing in the Street’ en ‘Better Days’ gespeeld zouden zijn. Vol verwachting zaten we klaar toen Springsteen om 10 over 8 uur het podium betrad. We werden verrast met ‘The Ties that Bind’ dat hij ook in Düsseldorf had gespeeld. Het viel op dat Bruce zijn stem bij de eerste nummers even op moest warmen, zoals vaker. Het was echter een voorbode van een avond waarop hij flink moest werken.

Foto: Paul Snelders

“Hij klonk meer schor dan anders. Wellicht dat hij dit wilde compenseren met een nog langere show dan normaal (3 uur en 8 minuten). Hierin kwamen niet de eerder genoemde nummers uit de soundcheck langs, maar wel ‘Lucky Town’ en ‘Land of Hope and Dreams’, die ook gesoundcheckt waren. Persoonlijk vonden Bas en ik de tandem ‘My Hometown’ en ‘The River’ een groot pluspunt ten opzichte van ‘The E Street Shuffle’ en ‘Johnny 99’. Ook voor het minder fanatieke publiek een mooi moment om weer wat herkenning te hebben na ‘Kitty’s Back’ en ‘Mary’s Place’.

Foto: Paul Snelders

“Bruce nam afscheid met de woorden ‘Thanks Göteborg, we will see you again and will touch this place on Monday again.’ Ondanks het harde werk had Springsteen zichtbaar plezier. Hij zette nog een handtekening op een bordje van een fan (geen idee wat er op stond). Het Zweedse publiek kwam wat langzaam op gang. Tijdens de toegiften gingen eindelijk de remmen los. Dit bewijst ook de kracht van de toegiften. Ondanks dat het voor de doorgewinterde fan wat voorspelbaar is, is dit precies wat het stadionpubliek nodig heeft om los te gaan. We kijken uit naar maandag.”

Paul Meerman is ook in Göteborg en mailde: “Het eerste van de trilogie aan concerten in het Zweedse Götebörg was er een van passie en plezier. Ooit deelde Bruce mee dat hij het Ullevi Stadion plat zou spelen. En dat gebeurde toen ook letterlijk, in 1985. Scheuren in het stadion zorgde er zelfs voor dat het gesloten werd voor herstelwerkzaamheden. Nu was er een nieuwe test. Er werd vooraf vooral door de Zweedse fans over gesproken. Geen scheuren, integendeel, het was één groot geheel. Band en publiek. Prachtavond met een heerlijk gevarieerde setlist. Zeker voor deze concertreeks.

Foto: Paul Snelders

“De roll calls liepen goed en gemoedelijk. De Zweedse security had wel haar eigenaardigheden. Wel/geen water mee. Het verdienmodel (catering) gaat helaas nog steeds boven veiligheid (drinken tegen de hitte). Ondanks dat het voorvak, via een gecoördineerde actie, massaal om ‘Racing in the Street’ vroeg, kwam deze parel niet. Maar met de opener ‘The Ties that Bind’, ‘Lucky Town’, ‘My Hometown’, ‘Land of Hope and Dreams’ alsmede een ingetogen versie van ‘The River’ viel er genoeg te genieten.

“Bruce had zichtbaar lol, overlegde vaak met adjudant Little Steven en stuurde zijn manschappen richting een gedreven show. Hij speelde met het publiek. Voor ons leek het in het begin of hij schor was, maar naarmate de show vorderde herstelde zijn stem. Het Zweedse publiek ontving de band hartelijk en dankbaar, was zeer gedreven en op de juiste momenten rustig. Al met al een goede show die hopelijk veel belooft voor de tweede en derde show. Wij kijken er naar uit.”

Foto: Paul Snelders

Henk Kuiper is ook in Zweden en mailde: “Deze zomer wordt herdacht dat de Zweedse havenstad Göteborg 400 jaar geleden – mét Nederlandse inbreng – is gesticht. Een bezoek van Springsteen past natuurlijk perfect bij een stad in feeststemming. Dat er een muzikaal feestje op het programma staat, merken we echter niet als we ’s ochtends de stad binnenrijden. De straten zijn uitgestorven, maar dát heeft weer alles te maken met gisteren. Want gisteren was de belangrijkste feestdag van het jaar: midzomer. En die dag wordt gevierd met een lekkere picknick en drank. De meeste Zweden doen het de dag daarna dan ook zeer rustig aan.

“Dit is ongetwijfeld ook de verklaring voor het feit dat een jaar geleden de verkoop van maandag én woensdag harder liep dan de eerste show op zaterdag. Maar goed, ik ben benieuwd hoe de sfeer zal zijn. Doorgaans is die héél goed in Göteborg, waar Bruce in het verleden een aantal zeer memorabele concerten heeft gegeven.

Foto: Paul Snelders

“De show begint om tien over acht, tien minuten later dan gepland. De zon schijnt volop, er waait een licht zeebriesje en het publiek in het Ullevi Stadion heeft er zin in. Bruce óók, want hij geeft vanaf de allereerste noot vol gas met “The Ties that Bind’. En twee nummers later staat het stadion al van voor tot achter op z’n kop. Bruce overziet met plezier de wuivende menigte en zweept het publiek nog meer op. Wie weet worden we zo meteen getrakteerd op ‘Better Days’ of ‘Racing in the Street’ dat eerder vandaag tijdens de soundcheck werd gerepeteerd.

“Door al het enthousiasme is Bruce in zeer goede stemming. Zo geeft hij tijdens ‘Out in the Street’ zijn microfoon aan een vrouwelijke fan, waardoor hij z’n handen vrij heeft om zijn handtekening te plaatsen op haar verzoekbord (voor ‘Lost in the Flood’). Verder deelt Bruce plectrums uit, schudt vele handen en is hij in een duidelijk zomers humeur.

“Dan kantelt de dynamiek van het concert wanneer hij minder bekende nummers speelt. En het publiek zich gereserveerder opstelt. Meest opvallend daarbij is de ontvangst van ‘Last Man Standing’. Daarbij blijkt dat na de stichting van Göteborg de Nederlandse landsaard tóch ook nog iets anders heeft achter gelaten: de Dutch disease, oftewel het door de song heen praten van publiek dat beter op een terras had kunnen blijven zitten. Het hinderlijke gepraat achter op het veld is duidelijk te horen tijdens ‘Last Man Standing’, waardoor dit nummer bij lange na niet de impact heeft zoals ik die tijdens deze tour heb mogen ervaren in Barcelona en Ferrara.

Foto: Henk Kuiper

“Bruce laat zich echter niet uit het veld slaan een verfraait songs met originele zangwendingen en als hij met Curtis King het nummer ‘Nightshift’ afrondt, raakt hij lachend bijna de wijs kwijt. De reden: vlak voor z’n neus houden een kleine honderd mensen witte A4’tjes omhoog met daarop één woord: ‘Racing’. In Zürich gaf Springsteen gehoor aan een vergelijkbare actie om ‘My Hometown’ te spelen. Zou hij ons dan nu ‘Racing in the Street’ cadeau doen? Helaas, het mag niet zo zijn.

Foto: Paul Snelders

“In het middendeel van het concert zakt vervolgens de energie wat weg, waardoor Bruce de greep op het publiek enigszins verliest. Maar hij zet vol door en na iets meer dan twee uur spelen slaat wederom de vlam in de pan wanneer hij ‘Badlands’ inzet. Waarna Bruce het publiek het laatste uur in een houdgreep houdt. Met onder andere een prachtige gedreven uitvoering van ‘Land of Hope and Dreams’.

“En zo wordt het toch nog een memorabele avond, waarbij Bruce en Steve hun toneelstukje over al dan niet naar huis gaan op hilarische wijze oprekken. Daarbij zéér enthousiast bijgevallen door het publiek. En waar eerder op de avond het publiek onrustig was, kun je bij het slotnummer ‘I’ll See You in My Dreams’ een speld horen vallen. Duizenden fans ontsteken het lampje op hun telefoon en vormen zo in de late Zweedse schemer een ware sterrennacht. Het is na drie uur en tien minuten een ontroerend slotbeeld van een zeer solide en bij vlagen meeslepend concert.”

Paul Snelders heeft ook al meerdere shows bezocht deze tour maar was nu voor het eerst in Göteborg. “Het was gisteren een prachtige zonnige dag in Göteborg, dus dat beloofde wat voor het eerste Bruce-concert in het Ullevi stadion. Mijn eerste daar. Velen hadden gezegd, daar moet je heen, dus dociel als ik ben, op de motor gestapt en ik moet zeggen: de verwachtingen zijn waargemaakt. Mede dankzij de roll call stond ik met nummer 190 op de 4de rij in het midden en dat verhoogde de feestvreugde sowieso al. Ondanks dat ik in Zweden was, voelde het alsof ik in San Siro stond, met voornamelijk Italianen om mij heen. Ook zij waren gekomen voor een fameuze avond, immers Ullevi heeft een status hoog te houden. Het publiek leek vanaf het begin veel enthousiaster dan bijvoorbeeld Amsterdam, en zeker dan in Edinburgh. Dat verhoogt de sfeer meteen.

Foto: Paul Snelders
Foto: Paul Snelders

“Qua nummerkeuze werd ik allerminst teleurgesteld. Het begon al bij het eerste nummer met ‘The Ties that Bind’, voor mij het eerste van vijf (!) nummers die ik deze tour nog niet eerder gehoord had. ‘Lucky Town’ was volgens mij ook voor het eerst deze Europese leg. Verder nieuw voor mij ‘My Hometown’, ‘The River’ en ‘Land of Hope and Dreams’. Alleen dat al maakte het de moeite waard om naar Göteborg af te reizen. Bruce was op dreef, alhoewel er de nodige schoonheidsfoutjes gemaakt werden. Maar dat is ook de charme van een live-concert.

“Het blijft natuurlijk een strak geregistreerde show, met weinig ruimte voor improvisatie. Zelf de honderden bordjes met ‘Racing’ na ‘Nightshift’ brachten daar geen verandering in, alhoewel het tijdens de soundcheck wel voorbij was gekomen. Dus het zit hopelijk nog in het vat.

“De ‘toegiften’ waren standaard, we hoopten natuurlijk stiekem op een extraatje na ‘Tenth Avenue Freeze-out’, maar die eer blijft vooralsnog voorbehouden aan Amsterdam 1 & 2. Hopelijk zit ook ‘Twist and Shout’ nog in het vat voor Göteborg 2 of 3. We gaan het zien. Met 3 uur en acht minuten was het in ieder geval het langste concert tot nu toe.”

Foto: Paul Snelders
Foto: Paul Snelders

Ankie Baecke was al eerder in Göteborg geweest en vergeleek de show van gisteren met die van voorgaande jaren. “Deze show was niet zo legendarisch als de eerdere Ullevi-concerten, maar het was natuurlijk wel een prima show. Ik vraag me wel af hoe Springsteens stem het eind van de tour gaat halen. Hij had nu twee dagen rust gehad, maar hij was echt schor. Het geluid was echt goed. Voor het eerst dat ik geen last van de bas had tijdens ‘Born in the USA’.

“De ondertiteling bij het introverhaal voor ‘Last Man Standing’ kan Bruce beter achterwege laten. Hij wijkt steeds meer af van het vooraf geplande verhaal en dan staat er steeds iets anders op het scherm dan wat hij vertelt. Bij ‘Glory Days’ deden Bruce en Steve nu zowel het dansje als de camera-act. En de opbouw naar ‘E Street Band’ (legendary e.d.) bereidde Springsteen ter plekke uit. Hij moest er erg om lachen. Van de concerten die ik gezien heb lukte het nu voor het eerst deze tour dat het publiek massaal met armen zwaaide op het veld tijdens ‘Born to Run’.”

Maandag is het tweede concert in Ullevi.

Setlist 24-6: The Ties that Bind / No Surrender / Ghosts / Prove It All Night / Letter to You / The Promised Land / Out in the Street / Lucky Town / Kitty’s Back / Nightshift / Mary’s Place / My Hometown / The River / Last Man Standing (soloakoestisch) / Backstreets / Because the Night / She’s the One / Wrecking Ball / The Rising / Badlands / Land of Hope and Dreams (incl. People Get Ready) / Thunder Road // Born in the USA / Born to Run / Bobby Jean / Glory Days / Dancing in the Dark / Tenth Avenue Freeze-out / I’ll See You in My Dreams (soloakoestisch)

Foto: Paul Snelders
Foto: Paul Snelders