Springsteen en de E Street Band hebben vrijdag 21 juli op het racecircuit van Hockenheim voor 75.000 mensen opgetreden. Er waren geen verrassende nummers, Bruce speelde dezelfde setlist als bij de vorige twee shows in Wenen en Hamburg. Voor en na het concert stonden auto’s lange tijd muurvast op de autowegen en parkeerplaatsen.
Het concert begon op last van de politie een half uur later dan gepland, omdat veel fans nog niet ter plaatse waren. Zelfs ruim een uur na aanvang van het concert moesten veel fans nog door de toegangscontrole het racecircuit op.
Opvallend was dat Bruce dezelfde show speelde als in Hamburg, de vorige Duitse show van zes dagen geleden. Aanwezige fans waren niettemin zeer tevreden over het concert en de intensiteit die Bruce en de E Street Band in de nummers legden. René Slegers was erbij en schreef: “De lokale kranten hadden het al voorspeld: verkeerschaos rondom Hockenheim bij het Springsteen-concert. Door de vele files en wegwerkzaamheden kwamen veel bezoekers te laat. Bovendien was het ver lopen vanaf de parkeerplaatsen en het station naar het Motodrom in Hockenheim. Er waren geen bussen beschikbaar. Het concert begon daarom een half uur later dan gepland. De tribunes, die dit keer heel ver weg van het podium aflagen, waren half gevuld toen de E Street Band om half acht het podium betrad.
“Het evenemententerrein was niet uitverkocht met 75.000 bezoekers, maar vanwege de grote oppervlakte waren er twee extra schermen aan de zijkant geplaatst. Eén voor een kwamen de bandleden weer het podium op en werden met luid applaus en gejuich begroet. En toen Springsteen zelf op het podium verscheen, barstte er een orkaan van geluid los. The Boss had alweer gewonnen, voordat hij één noot had gespeeld. Na een vrolijk ‘Hello Hockenheim’ opende hij met een gedreven versie van ‘No Surrender’. Het tempo zat er weer prima in en Bruce had geen oog voor de vele bordjes die waren meegebracht om hem te overtuigen om verzoeknummer te spelen, handtekeningen te zetten of plectrums en mondharmonica’s af te geven.
“De solo tijdens ‘Prove It All Night’ speelde Bruce heel intens. Aan het eind schudde hij met gitaar horizontaal in zijn handen. Bij het begin van ‘Darlington County’ was hij al onderweg naar de trap toen hij terugliep naar de microfoon om Steve aan te moedigen om nog even door te blijven spelen, zodat hijzelf wat extra tijd had om rustig en voorzichtig de tocht naar het middenpodium te maken: ‘Come on, play it Steve!’ Het plezier dat Nils en Bruce hadden bij ‘Darlington County’ was weer prachtig om te zien.
“Het intro van ‘Working on the Highway’ was heel mooi. Het geluid van de akoestische gitaar vulde het terrein en Bruce speelde een iets ander riffje voordat hij begon te zingen. Na afloop van een nummer wilde hij de gitaar gooien naar Kevin Buel, maar die was al te dichtbij, dus gaf Bruce de gitaar lachend af en deed heupwiegend een dansje met zijn hand op de riem van zijn broek. Voor mij waren ‘Kitty’s Back’ en ‘Backstreets’ weer de hoogtepunten van de show. Hoe Bruce de woorden ‘Cold truth’ eruit perste, ging dwars door alle zielen heen!
“Bij ‘Mary’s Place’ gaf Max een tik op de drums te veel. Bruce moest erom lachen en riep met hoog stemmetje ‘Max!’. Bij ‘The River’ was even de eerste vertaalde tekstregel van het introverhaal bij ‘Last Man Standing’ in beeld. Het publiek luisterde ademloos en ingetogen naar ‘The River’ en was bijna helemaal stil tot eind van het lied. Tijdens het intro van ‘Last Man Standing’ was er een irritante tik te horen, waar Springsteen ook last van had. Het viel op, omdat het wederom erg stil was en er intens werd geluisterd naar, en meegelezen met zijn verhaal. Springsteen wachtte zelfs even tijdens zijn verhaal tot er een applaus kwam en zei vervolgens: ‘E Street Band, 50 years and we’re not done yet!’ Dat kon rekenen op een extra luid applaus en gejuich.
Doordat ‘The E Street Shuffle’ helaas niet meer in de setlist was opgenomen, hadden de E Street Horns een minder prominente rol, maar bij ‘Thunder Road’ knalden de tonen van de blazers over het veld. ‘Glory Days’ leverde weer veel hilariteit op en het ‘Steve, Steve, Steve, ooh Steve’-toneelstukje werd uitgevoerd met Steve als cameraman. Toen Bruce vroeg ‘What about the band?’ keek hij even om en zei zelf al: ‘They don’t fucking wanna go home…’
Schijnbaar had Springsteen goed geoefend op het woord Hockenheim, want hij riep wel tien keer ‘Hockenheim’ voordat hij ‘Tenth Avenue Freeze-out’ inzette. Met een ‘Wir lieben euch’ nam Bruce na ‘I’ll See You in My Dreams’ afscheid van het publiek op het racecircuit. We waren met de trein, maar moesten op het station meer dan een uur wachten totdat we weg konden. Vanaf parkeerplaatsen vertrekken was een groot probleem. Toen wij al in bed lagen in het hotel, kwamen pas veel andere concertbezoekers terug uit Hockenheim.”
Arjan Versteeden was ook in Hockenheim en had geen slechte ervaring met de organisatie rond het concert zelf. “Zoals altijd in Duitsland was de logistiek ook erg fijn geregeld, hulde daarvoor. Het concert kende geen verrassingen ten opzichte van de shows in Parijs en Düsseldorf waar ik eerder geweest was. De locatie was wat wennen. Het podium stond erg hoog met recht daarvoor FOS1 en dan vervolgens een hoogteverschil van een meter of zes naar beneden voor FOS2. Het was een solide concert en ik heb erg genoten vanuit FOS1 waar de stemming er snel goed in zat. Tijdens ‘Last Man Standing’ was het prachtig stil, maar kennelijk was er iemand onwel geworden in FOS1 aan de rechterkant, wat even schrikken was. Tijdens ‘Glory Days’ ging Jake onderuit, dat zag er best serieus uit maar mocht uiteindelijk de pret niet drukken.”
Daphne Lebbe mailde: “Gister was ik bij het concert in Hockenheim. Wat een ongelooflijke show was het weer. Bruce was energiek, het leek echt alsof hij er zin in had. Hierdoor was er veel sfeer en was het het beste concert van alle shows waar ik geweest ben. De bereikbaarheid was slecht. Veel mensen hebben voorafgaand aan de show in de file gestaan. Hierdoor begon de show 30 minuten later, maar dat zorgde er niet voor dat de show werd ingekort. Na afloop was het weer wederom slecht geregeld. We hebben een uur moeten wachten voordat we weg mochten van het parkeerterrein en we hebben anderhalf over 6 kilometer rijden gedaan om terug te komen bij ons verblijf.”
Oscar Rosenboom was ook in Hockenheim en schreef: “Bruce heeft misschien geen stadion-breaker gedaan maar wel een racetrack-breaker. Voor de eerstvolgende race moet er nieuw asfalt worden gelegd. De organisatie wat betreft verkeer en parkeren en campers liet veel steken vallen. Het was een grote puinhoop. Er waren ook veel mensen te laat, hoorden we, waardoor Bruce een half uur later begon. In de media las ik alleen maar klachten over de parkeerprijzen, tussen 37,50 en 75 euro betalen om vervolgens nog een uur te moeten lopen. Geen bussen, geen bewaking. Sommigen grapten dat er voor die prijs niet eens een wasbeurt bij zat. Daarnaast was een parkeerplek afgesloten in verband met brandgevaar. Droog gras en hete auto’s is geen goede combinatie.
“Het was weliswaar een standaard-setlist maar Bruce en de band haalden alles eruit vanaf ‘No Surrender’. En het publiek was gelijk gretig met antwoorden. Er was duidelijk plezier bij Bruce te zien, maar ook een vastberadenheid om deze mensenmassa volledig mee te krijgen. Al met al waren de aanwezigen het met elkaar eens dat diegenen die deze show hebben overgeslagen daar rustig spijt van mogen hebben. Voor mij was dit de meest intense die ik gezien heb. Helaas ook de laatste van dit jaar. Ik had ook een persoonlijke tourpremière. Tijdens ‘The River’ begonnen de tranen over m’n wangen te stromen. Kon het niet tegenhouden. Nog nooit zo gehad. Of dat aan Bruce z’n intensiteit lag of aan mij (de laatste show), weet ik niet. Maar ik kreeg van iedereen om me heen knuffels, kussen en schouderklopjes. Ook Duitsers en Italianen. Dus muziek verbroedert ook. En dat is misschien wel het mooiste van de Springsteen-concerten.”
Bruce en de band reizen nu naar het zuiden. Zondag is er in München nog een show, waarna de Europese tour wordt afgesloten met een concert, opnieuw op een racecircuit, in Monza nabij Milaan.
