Daan Sleiffer was bij de show van Bruce op Broadway van 25 november. Vooraf had hij geen enkel verslag gelezen, om zich zoveel mogelijk te laten verrassen. Is dat gelukt? Daan stuurde zijn verslag naar Be True.
Bruce solo, liedjes en de biografie, veel meer wist ik vooraf niet over de show van Springsteen op Broadway. Door mijzelf op nieuwsrantsoen te zetten, wilde ik mij zoveel mogelijk laten verrassen door de theatervoorstelling. De avond bleek een kruising tussen MTV Storytellers en de Devils & Dust-tour. Bruce vertelt verhalen en speelt liedjes. Op rij zes in het intieme theater zat ik er zo bovenop dat ik geen zucht miste en niet zo dichtbij dat ik er zenuwachtig van werd. Bruce versterkt het intieme gevoel van het kleine theater nog eens door zich regelmatig onversterkt hoorbaar te maken, een paar meter naast de microfoon.
Hoewel de show volledig is uitgeschreven en de tekst meedraait op een teleprompter, brengt Bruce het als nieuw. Hij weet het serieuzere verhaal te vertellen en ook grappen kan hij plaatsen. Dat hij over veel zelfspot beschikt, maakt het des te grappiger, zoals hij ook al eens liet zien in zijn parodie bij Jimmy Fallon. Het eentonige werk in de fabriek of in de autowasserij waar hij zo indringend over zingt? Bruce verklaart erover: ‘Ik ben absurd beroemd geworden met schrijven over dingen waarmee ik geen enkele persoonlijke ervaring heb’, – tot plezier van de zaal. Als jongen in Freehold haatte hij school, vanzelfsprekend: ‘Dat is les één voor rocksterren. Heb je ooit gehoord van de band The School Lovers? Nou dan.’ Een andere basisles voor rockers gaat volgens Bruce over goede podiumposes; hij doet er een paar voor: ‘Tachtig procent van het werk’. Elke aanwezige herkent ze en lacht.
En dan de muziek. Hoezeer ik ook geniet van de E Street Band, er gaat voor mij niets boven de eenvoud van alleen deze man met een akoestische gitaar. Dan hoor je werkelijk hoe goed hij is, zijn liedjes en de uitvoering. Teruggeworpen op zichzelf, zonder band om tegenaan te leunen, speelt hij elk lied met gepaste aandacht en intensiteit. Over zijn stem heb ik mij weer verwonderd: zingt deze man met de jaren telkens beter? Ook zijn gitaarspel, dat in de grote shows ondergaat in het geweld van al die E Streethelden, was indrukwekkend. De opvallende nieuwe arrangementen, voor onder meer ‘The Rising’, klonken fris, alsof hij ze die morgen aan de keukentafel had uitgevlooid. Ook op piano begeleidt hij zichzelf inmiddels goed genoeg – geen charmant geklungel meer zoals tijdens de Devils & Dust-tour.
Liefde nauwelijks een thema
De keuze van de liedjes op Broadway sluit aan op het verhaal dat hij vertelt. Het zijn vooral de grote songs die hij speelt, met wat mij betreft als uitschieter ‘Born in the USA’, dat ik nog nooit zo uitgekleed en ijzingwekkend hoorde. ‘Born to Run’ natuurlijk, ‘Thunder Road’. Maar ook een ‘Long Walk Home’ en het weinig gespeelde ‘The Wish’. Achteraf miste ik ‘The River’. Komt dat omdat de (falende) liefde nauwelijks een thema is in zijn theaterverhaal?
Uit zijn biografie heeft hij namelijk een selectie gemaakt. Het overkoepelende thema is misschien samen te vatten als ‘de dingen die voorbij gaan’, al klinkt dat melancholischer dan het is. Hier staat een man die de hartverwarmende verhalen uit zijn leven opdist. Hij vertelt veel over zijn jeugd, zijn ouders en met name over zijn moeder en haar trotse levenslust. Dat zijn zwaarmoedige vader en daarmee ook zijn eigen depressies deze avond vrijwel achterwege blijven, is zo een duidelijke keuze.
Hij vertelt kort over zijn band. The Big Man eert hij met gepaste woorden en Patti Scialfa kondigt hij aan als de vrouw die hij bij de eerste ontmoeting op het podium hoorde zingen: ‘I know something about love…’. Over de liefde, relaties en het huwelijkse leven worden we niet veel wijzer, maar de twee duetten met Scialfa zijn prachtig, de keuze voorspelbaar: ‘Tougher than the Rest’ en ‘Brilliant Disguise’.
Meer theater
Werd ik nu verrast door deze show? Nee, dat niet. Bruce vertelt en speelt zoals ik hem dat vaker zag doen. Hij doet wat hij doet op zijn meest Bruce-ige manier, dus ik heb genoten. Muziek maken en verhalen vertellen, het gaat hem met tientallen jaren podiumervaring vanzelfsprekend goed af. Toch vraag ik mij af waarom hij er niet voor heeft gekozen om er meer theater van te maken. Want theater, dat is de verwachting die ‘Bruce on Broadway’ bij mij opriep. De biografie biedt er allerlei mogelijkheden voor. Bruce die plaatjes draait uit zijn jeugd en vertelt wat er zo goed aan is, dat zou interessant kunnen zijn. Bruce die oude beelden van de E Street Band laat zien en er verhalen bij vertelt. Een decor dat meer is dan een barkruk, een piano en een opkomende gitaarroadie. Alleen al het aanbrengen van tempowisselingen in de voorstelling door een goede regisseur, zou hem helpen om het verhaal nog sterker te brengen.
Ik vermoed dat de eigengereidheid van deze man, die ons al zoveel mooie muziek en een verrassende carrière bracht, ook zijn beperking is. Verrassend theater lijkt niet het doel van deze voorstelling. Echtheid, nabijheid en eenvoud zijn dat wel. Bruce Springsteen alleen op een podium, met zijn verhalen en zijn liedjes, is meer dan genoeg om dat bereiken.